Her ay, kadınlar yumurtalıklarından bir tanesinden olgun bir yumurta yumurtlamaktadır. Bu yumurta, bulunduğu follikülü (kapsülünü) terk ederek Fallop tüpünün ucu tarafından yakalanır. Buradan, yumurta yavaşça tüp içinde uterus (rahim) içine ilerler. Bir gebelik oluşabilmesi ise, yumurtanın mutlaka Fallop tüpü içinde iken erkekten gelen spermlerle karşılaşması ile gerçekleşir.
Sperm nasıl yumurtaya ulaşır?
Ejekülasyon yoluyla vaginaya ulaşan spermler yüzmeye başlayarak serviks (rahim ağzı) içine doğru bir yol bulmaya çalışır. Yumurtaya doğru sürecek olan bu uzun yolculuk böyle başlar. Serviksi geçip rahim içine girerler. Burada, Fallop tüpüne doğru yüzerler. Gerek vajina olsun gerekse rahmin kendisi sperm için dost olmayan bir ortamdır. Ancak Fallop tüplerine vardıkları zaman kadının bağışıklık sisteminden kaynaklanan negatif etkilerin çoğundan spermler kurtulmuş olurlar. Fallop tüplerine ortalama 14 milyon sadece 1 adet sperm varmaktadır. Burada ise, spermler, yumurtanın kendisine giden yolun bulunmasına yardım için ürettiği kimyasal sinyalleri alarak izlerler.
Sonunda, yumurtaya ulaşmış spermler artık yumurtanın kabuğundan içeri (Zona Pellucida) girmeye çalışırlar. Pek çok sperm bu kabuğa bağlanabilir, ancak yumurta bu kadar yolu kat etmiş spermlerden sadece bir tanesinin içeri girmesine izin verir.
Fertilizasyon (Döllenme)
Sperm, yumurtanın içine girdikten hemen sonra, 16 saat kadar sürecek birbirini takip eden komplike olaylar başlar. Bu sürenin sonunda dişi ve erkek genetik yapıyı taşıyan iki farklı pronükleus oluşur. Bu iki çekirdekçik yumurtanın merkezine hareket ederler, artık yumurta döllenmiştir bu yeni hücreye Zigot (döllenmiş embriyo) adı verilir. Bu aşama (pronükleer evre), Tüp Bebek (IVF) sırasında yumurtlamadan 1 gün sonra mikroskop altında izlenebilir.
Embriyo Gelişimi
Döllenmeyi (fertilizasyon) takip eden gün embriyonun genetik materyali iki katına çıkar. Bu ikiye bölünerek aynı kabuğun içinde birbirinin aynı iki ayrı hücre oluşturur. Bu genetik materyalin iki katına çıkıp tekrar yarıya inmesi sonucu takip eden iki günde embriyo yaklaşık 8 hücreye ulaşır (III. Gün).
Sekiz hücre seviyesinden sonra da daha fazla hücre oluşturacak bölünme devam eder, fakat şimdi, hücreler birbirine sıkıca bağlanmaya (birleşmeye) ve aralarında iletişime geçmeye başlarlar (IV. Gün).
Döllenmeden yaklaşık 4. ile 6. gün sonra embriyo blastokist aşamasına girmeye başlar. Embriyonun içinde bir küçük boşluk oluşur. Dış taraftaki hücreler bir duvar oluşturmaya, iç taraftaki hücreler küreye benzer bir yapı oluşturmaya başlar, içtekiler ilerde bebeği meydana getirir.
İmplantasyon (rahim içi tutunma)
Blastokist aşamasında rahim içine giren embriyo, önceki evrelerin hepsini Fallop tüpünde geçirir. Birkaç gün içinde kabuğunun dışına çıkar ve rahmin endometrium adı verilen iç tabakasına gömülmeye başlar. Bu rahim iç duvarına tutunma aşamasına implantasyon adı verilir ve gebelik oluşması için bir diğer önemli aşamadır.
Bu noktadan sonra yani implantasyonun başlamasıyla embriyo, anne kan akımına kendine ait kimyasallarını göndermeye başlar ve döllenmeden iki hafta sonra gebeliğe bağlı hormonlar gebelik testinin pozitif olacağı seviyelere kadar çıkar.
Daha sonra, Embriyo büyümeye devam etmek ve bir bebek olmasını sağlayacak farklı tipte hücreleri ve yapıları oluşturmak zorundadır. Böylece, gebe kalma süreci gerçekleşmiş ve kadın artık “gebe”dir.
Hiçbir şey o kadar basit değildir
Yukarıda kısaca özetlemeye çalıştığımız ancak bir gebelik oluşması için gerekli pek çok karmaşık basamağın sadece bir kaçıdır.
Sadece kadının olgun bir yumurta yumurtlaması yetmez, erkeğinde yeterince hareket eden spermler üretmesi şarttır.
Sperm yumurtaya ulaşmak zorundadır, ama, yumurta yapısının da döllenebilme özelliğine değişmesi gereklidir.
Embriyonun genetik yapısı hem doğru olmalıdır hem de blastokist seviyesine kadar düzgün bölünmelidir.
Ayrıca blastokist rahim içine yuvalanma (implantasyon) özelliklerine sahip olmalıdır fakat rahmin de onu reddetmemesi gereklidir.
Bu gerçekler altında, hiç arzu edilmese de bazı çiftlerin gebe kalma sorunları yaşamaları olasılıklar dahilindedir.
