(Kadınlarda doğurganlık potansiyelinin öngörülmesi)
Bir kadının gebe kalma potansiyeli ileri yaşlarda normal olarak azalır; Daha ilerki yaş dönemlerinde kadınlarda daha az yumurta bulunur yumurta kalitesinde düşme görülür ve yumurtaların kromozomlarında daha fazla anormallik gösterir (genetik materyal). Tüm bu faktörler biraraya geldiğinde yaşı ileri kadınlarda gebelik oranı düşük ve düşük yapma oranları yüksektir. Her kadın yaşlandıkça bebek yapma yeteneği de doğru oranda azalır fakat bunun için net yaş ortalaması verilemez. Bu olgu kadından kadına değişiklik göstermektedir. Ancak bazı kadınlarda bu durum normalde beklenenden daha erken yaşta görülebilir. Çiftlerin yaklaşık üçte biri kadın partnerin 35 yaş ve üstüne geldiğinde gebelik problemi ile karşılaşmaları olasıdır. Bazı testler yardımıyla yumurtalık rezervi olarak adlandırılan kadınların doğurganlık potansiyelleri değerlendirilebilir;
Kan testleri (FSH Estradiyol ve AMH)
Yumurtalık rezervini test etmek için en yaygın yollardan biri, hormon kan seviyelerini ölçmektir. Menstrüel siklüsün başlangıcında (adet kanamasının olduğu ilk gün başlayan bu süreç sağlıklı kadınlarda 28 gün civarıdır) follikül stimüle edici hormon (FSH) ve östradiol kontrol edilir. Bu genellikle adet kanamasının 2. ya da 3. gününde yapılır. Bu hormon seviyeleri, yumurtalıkların ve hipofiz bezinin birlikte nasıl çalıştığına dair önemli bilgiler gösterebilir. Hipofiz bezi FSH’yi bir follikül büyütmesini sağlar. Bir folikül yumurta içeren oluşumdur. Genellikle, adet döngüsünün başlangıcında FSH seviyeleri en düşük düzeydedir ve sonra bir follikülün büyümesine ve yumurtanın olgunlaşmasına neden olur.
Genelde, FSH’ın yüksek olan kadınlar ovülüasyon indüksiynu veya IVF sonrasında aynı yaştaki diğer kadınlarla karşılaştırıldığında gebe kalma oranları daha düşüktür.
Antimüllerian hormon (AMH), yumurtalık rezervinin bir önemli başka testidir. Folikül içinde yapılır ve yumurta sayısıyla ilişkilidir. Seviyeleri adet döngüsüne bağlı değilldir.
Laboratuvar prosedürleri ve “normal” seviyelerin laboratuardan laboratuara değiştiğini bilmelisiniz. Bir laboratuardan diğerine sonuçları karşılaştırmak zor olabilir. Bu nedenle doktorunuzun değerlendirmeyi yapması gerekir.
Antral folikül sayısı
Adet döngüsünün başlangıcında yumurtalıktaki küçük (2mm-10mm) folliküllerin sayısını saymak için bir transvajinal ultrason yapılabilir.
Bunlara antral folikül denir ve yumurtaların geliştiği yerlerdir. Antral folikül sayısı, kaç yumurta bulunduğunu ve kadının gonadotropin ilaçlarına tepkisi hakkında bilgi verebilir.
Bu test, gebelik konusunda uzman bir sağlık çalışanı tarafından yapıldığında daha doğru sonuçlar verir.
Gonadotropinler, yumurtalığı aynı anda birden fazla yumurta üretecek şekilde uyarmak için verilen hormon ilaçlarıdır (tek başına FSH veya lüteinizan hormonu olan LH). Bir kadının gebelik terapilerine hazırlanılması için enjeksiyon yoluyla verilir.
Kadınların yaş ortalaması ilerledikçe yumurta gelişimi için genellikle daha yüksek dozda ilaçların verilmesine ihtiyaç vardır. Büyük veya beklenenden daha büyük miktarda gonadotropin gerektiren kadınlar genellikle hem ovülasyon indüksiyon tedavisi hem de IVF ile hamile kalırlar.
Bu testler bize neyi ifade eder…
Bu testler, bir kadının doğurganlık tedavisine verdiği yanıtı ve aynı yaştaki diğer kadınlara kıyasla hamile olma ihtimalini tahmin etmeye çalışmaktadır.
Anormal yumurtalık rezervi test sonuçları, doğurganlık potansiyelinin azaldığını ama kimin gebe kalacağını veya kimin gebe kalmacağını belirtemez.
Bazı genç kadınlar normal test sonuçlarına sahip olmalarına rağmen gebe kalmakta zaorluk çekebilirler Sonuçlar döngüden döngüye değişiklik gösterebilir. Yine de genelde anormal test sonuçlarına sahip olanların gebelik potansiyelleri düşüktür.
Gebe kalma şansı öncelikle yumurtaların kalitesi ile ilişkilidir. Başarılı bir tedaviye sahip olmayan anormal test sonuçlarına sahip 35 yaş üzerindeki kadınların gebe kalma şansı azalmaya başlar.
Yumurtalık rezervinin tek bir testi, kadınların gebe kalma konusunda tahmin yürütme yeterli olmayabilir.
Bu testler genellikle bir tedavi planı geliştirmek için kullanılır.